|  e-ISSN: 2980-1141

Cilt 1 Sayı 4 (Aralık 2023)

Sayı Bilgileri

Issue Information

ss. i - vi   |  DOI: 10.29329/mdag.2023.617

Özet

Anahtar Kelimeler:

Orjinal Araştırma Makaleleri

Yukarı Çekerek Havzası'nın Coğrafi Bilgi Sistem Kullanılarak Jeomorfometrik Analizi 

Sema Çıtak & Orhan Mete Kılıç

ss. 262 - 279   |  DOI: 10.29329/mdag.2023.617.1

Özet

Morphometry, which has been an important field of study for geographical sciences in recent years, is defined as expressing landforms with mathematical expressions and numerical elevation models. By using morphometric parameters, many features of the river basin and river sub-basins, such as drainage characteristics, can be measured. Although the term was first used by Chorley in 1957, Horton laid the foundations in 1932 and demonstrated that mathematical calculations could be made with his study of the morphometric properties of stream networks and drainage composition, in other words, the relationship between streams. This study was planned to be carried out due to the fact that the Çekerek basin, which is the study area, is one of the important sub-basins of the Yeşilırmak stream, as well as the presence of important streams and streams, the basin is rich in biodiversity and has important agricultural lands. In this study, DEM (Digital Elevation Model) containing the Digital Elevation Model (DEM) data of the Aster satellite with a resolution of 30x30 meters was used, and all data of the basin boundaries and the study area were determined with the help of the ArcMAP 10.5 program. A stream network with a threshold value of 500 pixels was created by converting it to raster data on the ArcMAP program. In order to divide this stream network into directories according to the Strahler (1952) method, 6 indices were calculated by Stream Order and the data of the parameters to be applied were obtained. Determination of the drainage network of the Yukarı Çekerek Basin by revealing the fluvial factors occurring in the basin by applying morphometric parameters with the help of GIS, water flow direction, formal characteristics of the basin, flood and overflow creation capacity of the basin, sediment transport-production capacity and hydrographic calculations by calculating the morphometric parameters of the basin. It is aimed to have information about its features. Based on the values obtained as a result of the analysis of 14 parameters in line with the areal, linear and relief morphometric characteristics of the Çekerek basin; The length of the basin is greater than its width, the roughness value and the slope of the stream bed are high, the flow collection period is generally short, it is in its maturity phase, the geomorphological shapes have reached the equilibrium profile, the stream bed has begun to expand with the slowing down of deep erosion and the basin is in a tectonically stable state. In addition, it has been determined that the flood potential and flood peak probability of the basin are not high, but tend to increase. All these results show that making hydrological evaluations in basins as a result of analyzes made with morphometric parameters will contribute to new studies as a preliminary study in the planning of human activities, the creation of early warning systems and the creation of disaster management plans.

Anahtar Kelimeler: Jeomorfometri, Morfometrik Analiz, Coğrafi Bilgi Sistemleri(CBS), Yukarı Çekerek Havzası

Anadolu Coğrafyasında Isınma ve Beslenme Kültürünün Adı  “Kuzine / Guzine”  

Mutlu Özgen

ss. 280 - 297   |  DOI: 10.29329/mdag.2023.617.2

Özet

Anadolu halk hayatında, yaşanan coğrafyanın ısınma ihtiyacının belirlenmesi ve karşılanmasında etkin rol üstlenmesi, beraberinde ısınma araçları ve yakacak çeşitliliğini belirlemiştir. Bu bağlamda Anadolu’da elektriğin, mutfak tüpünün ve doğalgazın olmadığı dönemlerde, dumanı ve ateşi kontrol ederek mekanları duman ve kokudan kurtarıp sıcaklığı doğrudan ileten sobanın yanı sıra, her dönem ısınma ve beslenme ihtiyacını karşılamak amacıyla Anadolu insanı tarafından Kuzine, tercih edilmiştir. Geçen zaman içinde elektrik, fırın, mutfak tüpü ve doğal gaz hayatımıza girse de Kuzine, en çok tercih edilen ısınma ve yemek yapma aracı olma özelliğini korumuştur. Kuzinenin Anadolu coğrafyasında her dönem ısınma ve beslenme ihtiyacını karşılama konusundaki işlevselliği, ünlü Antropolog Malinowski’nin ihtiyaçlar kuramını akıllara getirmektedir.Kuzinenin coğrafya fark etmeksizin yemek pişirme yetisi, önemli bir halk mutfağı aracı olmasını sağlamıştır. Böylece yalnızca bir dönem değil her dönem Anadolu halk hayatının vazgeçilmezi kılmıştır. Yazları bahçeye kurulan kuzine fırın ve ocak görevini görerek beslenme ihtiyacını karşılamıştır. Tek başına bir mutfak olarak önemli bir halk mutfağı aracı olmuştur. Anadolu’da kuzinenin işlevini halk takvimi değil “ihtiyaçlar” belirlemiştir. Hayatın içinde ihtiyaçların çeşidi, kuzinenin kurulacağı yeri, kullanım amacı ve işlevini belirlemiştir. Bu durum Anadolu coğrafyasında Kuzine etrafında özel bir halk gastronomisinin oluşmasını da sağlamıştır. Böylece Kuzine, çok yönlü kullanılma amacıyla alışılmış olan sobadan farklı olarak, baharın gelişi ile kaldırılmayan, kışın gelişi ile kurulmayan yönüyle kullanım zamanı ve amacıyla son derece işlevsel bir yapıya sahip olmuştur. 

Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Kuzine, Isınma, Beslenme, Coğrafya, İhtiyaçlar, Halk Takvimi.

Üniversite Öğrencilerinin Kamusal Mekanları Kullanım Alanları Tokat İli Örneği

Emre Yıldız, Mustafa Ertuğrul Çam & Mahmut Ergün

ss. 298 - 309   |  DOI: 10.29329/mdag.2023.617.3

Özet

Bu çalışma, Tokat'ta eğitim gören üniversite öğrencilerinin kamusal alan kullanımı ve bu kullanımın sosyal, ekonomik ve toplumsal etkilerini incelemektedir. Araştırma, Gaziosmanpaşa Üniversitesi'nde okuyan kız öğrencilerle yapılan görüşmeler üzerine kurulmuştur. Yöntem olarak nitel araştırma teknikleri kullanılmış, görüşme tekniği ile veri toplanmış ve bu veriler betimsel içerik analizi yoluyla yorumlanmıştır.

Araştırmanın bulguları, öğrencilerin kamusal alanlardaki etkileşimlerinin toplumsal ilişkileri nasıl geliştirdiğini, ortak ekonomiyi desteklediğini ve sosyal yaşama katkıda bulunduğunu göstermektedir. Öğrenciler, toplumsal yönden refah hissettikleri mekanlarda vakit geçirmeyi tercih ediyorlar ve bu mekanlar ekonomik olarak onlara maddi bir kısıtlama getirmiyor, bol zaman sunuyor. Bununla birlikte, çalışma kentte kamusal alan yetersizliğinin öğrencilerin aktif sosyal yaşam sürdürememesine yol açtığını da ortaya koymaktadır. Bu durum, kamusal alanların önemini ve bu alanların genişletilmesinin gerekliliğini vurgulamaktadır.

Anahtar Kelimeler: Kamusal Alan, Üniversite, Tokat

  Kadın Emeği ve İş Gücü Açısından Tokat Şehir Pazarları

Hazret Uçar, Ramazan Çinar & Serap Sümer Durmuş

ss. 310 - 326   |  DOI: 10.29329/mdag.2023.617.4

Özet

Bu araştırma, Tokat şehir pazarlarında çalışan kadınların iş gücünün artmasını, ekonomik, sosyal ve kültürel boyutlarıyla ele alınıyor. Türkiye ve dünya genelindeki kadınların iş gücü katılım oranlarının güncel ve güncel verileri analiz edilerek, toplumsal cinsiyet rollerinin ve sosyo-kültürel yapıların bu beslenme üzerinde mevcut olduğu inceleniyor. Araştırma, kadınların iş hayatına katılmalarının ekonomik, gelişmişlik ve yaratıcılığa katkıları ile gelirdeki adaleti ve zayıflığın kontrolündeki rollerini de değerlendiriyor. Ayrıca, kadınların iş ilişkileriyle karşılaştıkları, eşitsizlikleri ve bu durumların toplumun genel refahı ve kalkınması üzerinde mevcut olmalarını de inceleyerek, genç kızların eğitim ve kariyerlerinde ilham verme ve toplumsal cinsiyet ilişkilerinin değişimlerinin oluşma potansiyeli ortaya çıkıyor.

Anahtar Kelimeler: Kadın Emeği, İşgücü,Tokat

Development of Attitude Towards Animals Scale for Children Aged 4-6 within the Scope of Environmental Education

Ömer Samsunlu & Mustafa Bilgen

ss. 327 - 337   |  DOI: 10.29329/mdag.2023.617.5

Özet

The aim of the study is to create a valid and reliable measurement tool that will measure the level of animal love in children aged 4-6. The research is of a methodological type. Within the framework of the determined features, a 75-item pool belonging to different dimensions of attitude, which are knowledge, emotion, and behaviour, was prepared with three expert lecturers from the fields of preschool teaching, primary school teaching and guidance and psychological counseling. After examining the clarity and comprehensibility of the prepared items, the draft of the scale was submitted for expert opinion to increase content validity. In order to get an expert opinion, it was presented to seven expert faculty members consisting of preschool teaching, measurement and evaluation, guidance and psychological counseling and veterinary medicine. According to the feedback we got from the experts, we decided to remove the items from the scale or correct them based on the agreement percentages. As a result, the scale was reduced to 47 items. Item analysis, explanatory factor analysis and confirmatory factor analysis were conducted, and Cronbach's alpha reliability coefficient was calculated to see the validity and reliability of the scale. Exploratory factor analysis (EFA) was performed, and the construct validity of the scale was assessed. The Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) value was 0.871. When the data on the factor loadings of the scale items and the item-total correlations were examined, it was observed that the factor loads of the items in the scale vary between .445 and .848, the item-total correlations of the scale vary between .18 and .74. Moreover, the first dimension has 18 items, the second dimension has ten items, and the third dimension has four items. Then, the sample was increased to 244, and Confirmatory Factor Analysis (CFA) was conducted to determine to what extent observed variables explain latent variables and if the model obtained as a result of EFA is suitable. As a result of CFA, the number of items was reduced to 13 (three items from the cognitive dimension, six items from the affective dimension, and four items from the behavioral dimension), and the scale took its final form.
It has been observed that the internal consistency reliability values ​​of the scale are .92 in the Cognitive Dimension, .92 in the Affective Dimension and .85 in the Behavioral Dimension. Split-half reliability coefficients ​​are 0.84 in the Cognitive Dimension, .83 in the Affective Dimension, and .78 in the Behavioral Dimension. As a result of the validity and reliability analyses, the Attitude towards Animals Scale was found to be valid and reliable. 

Anahtar Kelimeler: Scale Development, Animal Love, Environmental Education