|  e-ISSN: 2980-1141

Etik İlkeler ve Yayın Politikası

Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya dergisi araştırmaların yayınlanma sürecinde yazar, hakem ve editörlerin bilimsel araştırma ve yayın etiğine aykırı genel eylemlerde bulunmamasını beklenmektedir.

Bilimsel araştırma ve yayın etiğine aykırı genel eylemler (Yükseköğretim Kurulu Üniversiteler Arası Kurul Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi'nden alınmıştır)

  •  İntihal: Başkalarının fikirlerini, metotlarını, verilerini, uygulamalarını, yazılarını, şekillerini veya eserlerini, bilimsel etik kurallarına uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseriymiş gibi sunmak,

  •  Sahtecilik: Araştırmaya dayanmayan veriler üretmek, sunulan veya yayınlanan eseri gerçek olmayan verilere dayandırarak düzenlemek veya değiştirmek, bunları rapor etmek veya yayımlamak, yapılmamış bir araştırmayı yapılmış gibi göstermek,

  •  Çarpıtma: Araştırma kayıtları ve elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan yöntem, cihaz ve materyalleri kullanılmış gibi göstermek, araştırma hipotezine uygun olmayan verileri değerlendirmeye almamak, ilgili teori veya varsayımlara uydurmak için veriler veya sonuçlarla oynamak, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmek,

  • Mükerrer yayım: Bir araştırmanın aynı sonuçlarını içeren birden fazla eseri doçentlik sınavı değerlendirmelerinde ve akademik terfilerde ayrı eserler olarak sunmak,

  •  Dilimleme: Bir araştırmanın sonuçlarını araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde, uygun olmayan biçimde parçalara ayırarak ve birbirine atıf yapmadan çok sayıda yayın yaparak belirli sınav değerlendirmelerinde ve akademik teşvik ve terfilerde ayrı eserler olarak sunmak,

  • f) Haksız yazarlık: Aktif katkısı olmayan kişileri makale yazarlarına eklemek, aktif katkısı olan kişileri yazarlar arasına dâhil etmemek, yazar sıralamasını gerekçesiz ve uygun olmayan bir biçimde değiştirmek, aktif katkısı olanların isimlerini yayım sırasında veya sonraki baskılarda eserden çıkarmak, aktif katkısı olmadığı halde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına dâhil ettirmek,

  •  Diğer etik ihlali türleri: Destek alınarak yürütülen araştırmaların yayınlarında destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile onların araştırmadaki katkılarını açık bir biçimde belirtmemek, insan ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda etik kurallara uymamak, yayınlarında hasta haklarına saygı göstermemek, hakem olarak incelemek üzere görevlendirildiği bir eserde yer alan bilgileri yayınlanmadan önce başkalarıyla paylaşmak, bilimsel araştırma için sağlanan veya ayrılan kaynakları, mekânları, imkânları ve cihazları amaç dışı kullanmak, tamamen dayanaksız, yersiz ve kasıtlı etik ihlali suçlamasında bulunmak (YÖK Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi, Madde 8)

 

ETİK KURUL BELGESİ

Çalışmalar bilimsel kurallara ve etik kurallara göre hazırlanmalıdır. Makale olarak yayınlanacak herhangi bir araştırmanın (özellikle veterinerlik, su ürünleri yetiştiriciliği ve zootekni) sonuçlarının etik kurul raporu olması ve bu raporun bir kopyasının makaleye eklenmesi zorunludur.

Etik Kurul izni gerektiren araştırmalar aşağıdaki gibidir.

1. Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar
2. İnsan ve hayvanların (materyal/veriler dahil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanılması,
3. İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,
4. Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar,
5. Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalar,

Yazar veya çalışmaları dergide yayınlanacak olan tüm yazarlar, yazılarıyla ilgili her türlü sorumluluğu üstlenirler.

 

YAZAR SORUMLULUKLARI

  1. Sunulan makalenin yazar(lar)ın orijinal çalışması olduğunu;

  2. Tüm yazarların bu çalışmaya bireysel olarak katılmış olduklarını ve bu çalışma için her türlü sorumluluğu aldıklarını;

  3. Tüm yazarların sunulan makalenin son halini gördüklerini ve onayladıklarını;

  4. Makalenin başka bir yerde basılmadığını veya basılmak için sunulmadığını;

  5. Çalışmanın içeriğine katkı sağlamayan kişiler, yazar olarak belirtilmemediğini;

  6. Diğer araştırmacıların yayınlarından doğrudan alınan orijinal ifadeler, uygun alıntılarla birlikte tırnak işaretleri içinde gösterdiğini;

  7. Dergiye gönderilen yazılar başka yerde yayınlanmamış ve aynı anda sunulmamış olduğunu;

  8. Yazarlar, insan görüntüleri için ilgili kişilerden izin almalıdığını ve bu izin, çalışmanın hangi dergide yayınlanacağını katılımcılara bildirdiğini;

  9. Makalede bulunan metnin, şekillerin ve dokümanların diğer şahıslara ait olan Telif Haklarını ihlal etmediğini taahhüt ederler.

  10. Makalenin sonunda; “Destek” veya “Teşekkür” ve “Çıkar Çatışması” beyanı verilmelidir.

 

HAKEM SORUMLULUKLARI

 

  1. Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya Dergisi’ne gönderilen tüm makaleler çift taraflı kör hakemlik süreci ile değerlendirilmektedir.

  2. Çift taraflı kör hakemlik, yansız, nesnel ve bağımsız bir değerlendirme sürecinin sağlanabilmesi için yazarların hakemlerden, hakemlerin de yazarlardan gizli tutulması anlamına gelmektedir. Hakemlere makaleler değerlendirilmek üzere dergi yönetim sisteminden iletilmektedir.

  3. Hakemlerin, değerlendirdikleri makalenin; Coğrafyayı disiplinlerarası bir yaklaşımla konu edinen nitelikte ve makalenin yayımlanabilir olup olmadığına ilişkin kararları ve bu kararlarına ilişkin gerekçelerini içeren bir form doldurmaları gerekmektedir. Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya Dergisi’nin hakemlerinin etik sorumlulukları ve rolleri aşağıda belirtildiği gibidir:

  4. Hakemlerin yalnızca uzmanlık alanlarına ilişkin makalelere hakemlik yapmaları gerekmektedir.

  5. Hakemlerden çıkar çatışmaları bulunmayan makalelere hakemlik yapmayı kabul etmeleri beklenmektedir. Hakemler herhangi bir çıkar çatışması fark ettiklerinde editörü bilgilendirmeli ve ilgili makalenin hakemliğini yapmayı reddetmelidirler.

  6. Hakemler makaleleri yansız ve nesnel olarak değerlendirmelidirler.

  7. Hakemlerin değerlendirdikleri makalelere ilişkin Hakem Değerlendirme Formu’nu doldurmaları gerekmekte, çift taraflı kör hakemlik sürecine zarar vermemek için formlarda isimlerini belirtmemeleri beklenmektedir. Hakemlerin değerlendirdikleri makalenin yayımlanabilir olup olmadığına ilişkin kararları ile kararlarına ilişkin gerekçelerini de bu formda belirtmeleri gerekmektedir.

  8. Hakemlerin önerilerinde kullandıkları üslubun kibar, saygılı ve bilimsel olması gerekmektedir. Hakemler saldırgan, saygısız ve öznel kişisel yorumlardan kaçınmalıdırlar. Hakemlerin bu tür bilimsel olmayan yorumlarda bulundukları tespit edildiğinde yorumlarını yeniden gözden geçirmeleri ve düzeltmeleri için editör ya da editörler kurulu tarafından kendileriyle iletişime geçilebilmektedir.

  9. Hakemlerin kendilerine verilen süre içerisinde değerlendirmelerini tamamlamaları gerekmekte ve burada belirtilen etik sorumluluklara uymaları beklenmektedir.

 

EDİTÖR SORUMLULUKLARI

  1. Editörler yayınlanan çalışmalar hakkında okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcılardan gelen geri bildirimleri dikkate almak ve gereken cevapları ve işlemleri yapmakla yükümlüdür.

  2. Editörler makalenin özgün değerine, derginin amaçlarına ve etik kurallara dayanarak makale hakkındaki kararını verir.

  3. Makale özgün değeri yüksek, dergi amaçlarına ve etik kurallara uygun olarak hazırlanmış ise değerlendirme sürecine almalıdır.

  4. Editörlerin, önemli bir gerekçe olmadığı sürece olumlu yöndeki hakem görüşlerini dikkate alması gerekir.

  5. Yazarlardan gelen talep ve görüşlere geri bildirimler ile dönüş yapması gerekmektedir.

  6. Atanacak hakemler makale konusuna uygun olarak seçilmelidir.

  7. Hakem ile yazarlar arasında çıkar çatışması ve çıkar ilişkisi olmamasına özen göstermelidir.

  8. Makale değerlendirme sürecinde hakemlere rehberlik etmesi ve talep ettiği bilgiyi sağlamakla görevlidir.

  9. Editör, kör hakemlik sayesinde yazar ve hakemin kimlik bilgilerini gizlemekle yükümlüdür.

  10. Hakemlerin makaleyi zamanında, tarafsız ve bilimsel olarak değerlendirmesi için gereken uyarıları ve tedbirleri alması gerekmektedir.

  11. Dergiye hakemlik yapanların sayısını artırması yönünde gayret göstermelidir.

  12. Editörlerin, makaleler hakkında danışma kurulunun görüş ve önerilerini dikkate alması gerekmektedir.

  13. Editörlerin Dergi sahibi ve yayıncı ile ilişkileri

  14. Editörlerin makale hakkında alacağı kararlar dergi sahibi ve yayıncı kuruluştan bağımsız olmalıdır.

  15. Editörler; dergide yayına verilecek makalelerde dergi yayın ilkelerini, dergi amaçlarını ve uluslararası standartları gözetmekle sorumludur.

  16. Editörler makale yazarlarının rızası haricindeki kişisel bilgilerini üçüncü kişilere aktarmamakla sorumludur.

  17. Editörler makale içeriklerinde insan ve hayvanlar üzerinde yapılmış çalışmalar olması durumunda insan ve hayvan haklarını korumakla sorumludur. Etik kurul raporu alınması gereken çalışmalar için etik kurul onayı gönderilmemesi durumunda makaleyi reddetmekle sorumludur.

  18. Editörler dergiye gönderilen ve yayınlanan tüm makalelerin fikri mülkiyet haklarını korumakla sorumludur.

  19. Editörler hakem, yazar ve okuyuculardan gelen şikâyetlere açık olmak ve aydınlatıcı cevap vermekle sorumludur.

  20. Editörler makalelerin tarafsız ve bağımsız olarak değerlendirme süreçlerinin tamamlanması için yazarlar, hakemler ve üçüncü kişiler arasında oluşabilecek çıkar ilişkisi ve çatışmalarına karşı önlem almakla sorumludur.


596 defa okundu.