Araştırma Makalesi | Açık Erişim
Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya 2025, Clt. 3(3) 228-243
Coğrafi ve Sosyal ve Çevre Bağlamında Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı: Tokat ili Örneği
ss. 228 - 243
Yayın Tarihi: Eylül 30, 2025 | Görüntüleme Sayısı: 0/0 | İndirilme Sayısı: 0/0
Özet
Bu araştırma, okul öncesi eğitimde aile sunumunun bakanlığı ve sosyal çevrenin nasıl şekillendiğini ortaya koymayı sağlıyor. Çalışma, Tokat ilindeki okul öncesi kurumlarda görev yapan aile dağılımına ilişkin listeler incelenerek, katılımların yalnızca pedagojik değil aynı zamanda sosyo-ekonomik, kültürel ve mekansal faktörlerle nasıl etkileşim içerisinde olduğu irdelenmektedir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim deseni benimsenmiş, veri toplama süreci yarı programlamayla görüşme formüle edilmiştir. Toplamda 15 okul öncesi öğretmeninden elde edilen veriler içerik analizi tekniğiyle çözümlenmiş, temalar ve kodlar üzerinden incelemeler yapılmıştır.
Elde edilen bulgular, aile ilişkilerinin çocukların bakış açılarına bağlılık, sorumluluk, okula karşı olumlu tutum geliştirme ve duygusal gelişim üzerinde doğrudan olumlu etkiler yarattığını göstermektedir. Bununla birlikte aile birleşimi yapılmadığında, çocuklarda okula aidiyetin zayıfladığı, yalnızlık, sıkıntıların dağılması ve başarısızlık gibi olumsuzlukların ortaya çıktığı belirlendi. Öğretmenler açısından aile birleşimi, okul-aile iletişimini güçlendirmek, öğrenciyi daha iyi tanımaya olanak sağlamak ve motivasyonu artırmak benzersiz bir şekilde ortaya çıktı. Ayrıca ailelerin desteklenmesi, maddi yükten kaçınılması, ailelerle etkili iletişimin sağlanması, seminer ve konferanslar yoluyla velilerin bilinçlendirilmesi ve etkinliklerin çeşitlendirilerek okul dışı sosyal mekanlara dönüştürülmesi vurgulanmaktadır. Araştırma, ailenin geliş olgusunun yalnızca bireysel ve pedagojik bir süreç olmaması; Tokat özelinde bakanlık koşulları, sosyo-ekonomik yapı ve sosyal çevre ile iç içe geçmiş çok boyutlu bir dinamik varlığı ortaya çıkıyor. Bu bağlamda aile dağılımının eğitim coğrafyası literatüründe sosyal sermaye, mekânsal yardımlaşma ve toplumsal bütünleşme kavramlarıyla birlikte değerlendirilmesi gerekmektedir.
Anahtar kelimeler: Coğrafi Yaklaşım, Çevre, Okul Öncesi, Aile.
APA 7th edition
Bakan, S. (2025). Coğrafi ve Sosyal ve Çevre Bağlamında Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı: Tokat ili Örneği. Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya, 3(3), 228-243.
Harvard
Bakan, S. (2025). Coğrafi ve Sosyal ve Çevre Bağlamında Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı: Tokat ili Örneği. Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya, 3(3), pp. 228-243.
Chicago 16th edition
Bakan, Songul (2025). "Coğrafi ve Sosyal ve Çevre Bağlamında Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı: Tokat ili Örneği". Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya 3 (3):228-243.
Aile Katılımı”, Kastamonu Eğ itim Fakültesi Dergisi, Mart, Cilt: 13, No: 1.
Aral, N., Kandır, A. ve Can YM (2002). Okul Öncesi Eğitim ve Okul Öncesi Eğitim Programı. ( 2. Baskı), İstanbul: YA-PA Yayınları
Akturan, U. ve Atakan. E. (2008). Fenomenoloji, nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
Aral, NK (2002). Okul öncesi eğitim ve Okul öncesi eğitim programı. YA-PA Yayınları.
Ayşenur Yazar, M.Ç. (2006). aile değişiminin okul öncesi eğitimde ve 2006 öncesi eğitim programındaki yeri. Ars.Gör. Atatürk Üniversitesi, K.Karabekir Eğitim Fakültesi, lköğretim ABD.
Bayraktar, V. (2015). Okul Öncesi Kurumlarda Görev Yapan Öğretmenlerin Aile Katılım Çalışmalarına Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi.
Bayram Deleş, NK (2020). okul öncsi döneminde çocuğu olan babaların babalık rolü algısı ile babaya katılma durumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ekev Akademi Dergisi.
Bilaloğlu, RG Ve Arnas, YA (2019). Okul öncesi eğitimde aile değişimi engelleri ve süreç ayrıntıları sorunları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi , 34 (3), 804-823.
Çamlıbel ÇAKMAK, Ö. (2010). Okul öncesi eğitim kurumlarında ailelerin değişmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1-18.
Deniz Ekinci Vural, AK (2016). okul öncesi eğitim ve aile tanıtımı. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi.
Emine Yılmaz Bolat, SD (2017). Okul öncesi eğitimde okuma yazmaya hazırlık çalışmaları ailenin devamına ilişkin öğretmenlik faaliyetlerine devam etmektedir. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi.
Erkan, S. (2010). Aile ve Aile Eğitimi ile İlgili Temel Kavramlar. Z.Fulya Temel (Ed.) Aile Eğitimi ve Erken Çocukluk Eğitiminde Aile Katılımı Çalışmaları. Ankara: Anı Yayıncılık.
Ersoy, Ö. (2003). Aile Ktılımı Çalışmaları. Morpa Kültür Yayınları. Müdürlüğü, O. Ö. (2002). 36-72 Aylık çocuklar için okul öncesi eğitim programı Mili Eğitim Basımevi.
Ersen, N. (2020). Okul öncesi eğitimde aile katılım çalışmalarını engelleyen etmenlerin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Gündoğdu, S. (2021). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Uzaktan Eğitim Sürecinde Uyguladıkları Aile Katılım Çalışmalarının incelenmesi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi.
Hasibe Özlen Demircan. (2018). okul öncesi eğitimde aile katılımını genişletmek: aile ''bağlılığı, ortaklığı,katılımı ve eğitimi''. orta doğu teknik üniversitesi.
Kılıç, Z. (2015). İlköğretimde hayat bilgisi dersinde aile katılımı çalışmaları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Kocabıyık, F. (2011). Eğitime bakış. Eğitim Öğretim ve Bilim Araştırma Dergisi, 7(20),3. Kocak, Y. (1991), “Okul – Aile İletişiminin Engelleri”, Yayınlanmamıs Yüksek Lisan
Tezi, Hacettepe Universitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Kolay, Y. (2004). Okul-aile-çevre iş birliğinin eğitim sistemindeki yeri ve önemi. Milli Eğitim Dergisi, 164(4).
Kostelnık, M. Soderman, A.K. and Whiren, A.P (2004) Developmentally Approprıate Curriculm Best Practices in Early Childhood Education. Newjersey: Pearson Education inc.
Köksal Eğmez, F. C. (2008). Okul öncesi eğitim kurumlarında ailenin eğitime katılımı (Kocaeli’nde beş anaokulunda yapılan araştırma) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
Kurtulmuş1, Z. (2016). Okul Öncesi Eğitimde Uygulanan Etkinlik Planlarında Aile Katılımı Boyutunun İncelenmesi. Cumhuriyet International Journal of Education- CIJE.
Neşe Kutlu Abu, Z. K. (2020). okul öncesi öğretmenlerinin aile katılımına yönelik görüşlerinin derinlemesine incelenmesi.
Oktay, Ayla, (2004), Yasamın Sihirli Yılları: Okul Öncesi Dönem, Epsilon Yayınları, İstanbul.
Oktay, A. (2002). Yaşamın sihirli yılları: Okulöncesi dönem. İstanbul: Epsilon Yayınevi, İstanbul.
Ömeroğlu, Esra, Can Yasar, Mürüvvet, (2005), “Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Ailenin Eğitime Katılımı”, Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, Sayı:62.
Ömeroğlu, Esra, Kandır, Adalet; ve Ersoy, Özlem, (2004), Yıllık Plan Örnekleri ve Aile Katılımı Çalısmaları, Morpa Yayınları, İstanbul.
Özgül Polat, EA (2021). Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Aile Katılımına Yönelik Tutumları ile Aile Katılımına Yönelik Bariyer Algıları Arasındaki İlişki. Temel Eğitim Araştırmaları Dergisi.
Şahin, F., Turla, A. (1996). "Okuloncesi Eğitim Kurumlarında Gorev Yapan Öğretmenlerin Kurumlarında Yaptıkları Ana-Baba Eğitim Çalışmalarına Đliskin Goruslerinin İncelenmesi", 18-20 Eylül, II. Ulusal Eğitim Sempozyumu, Marmara Üniversitesi, İstanbul. Şencan, H., (2005). Sosyal ve Davranıssal Olcumlerde Güvenlik
Sibel YOLERİ, AT (2015). Okul öncesi aile eğitiminin ebeveyn tutumlarını yordayıcı etkisi. Milli Eğitim.
Şengül Pala, MG (2022). Pandemi sonrası eğitim sürecinin okul öncesindeki ağretmenlerinin aile sunumuna ilişkin ayrıntıların incelenmesi. vanüncü yüz üniversitesi eğitim fakültesi dergisi,
Tezel-Şahin, F. ve Ünver, N. (2005). Okul öncesi eğitim programlarına aile olarak giriyoruz.
Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(1), 23-31.
Tezel Şahin, F. ve Özyürek A. (2010). Anne babanın eğitimi ve okul öncesinde aileye geçiş .
İstanbul: Morpa.
Toran, M. ve Özgen, Z. (2018). Okul öncesi eğitimde aile gösterimi: Öğretmenler ne düşünüyor, ne yapıyor? Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi , 6 (3), 229-245.
Ural, O. (2021). Aile Katılım Çalışmalarına Yönelik Okul Öncesi Öğretmenlerinin Bilişsel Haritaları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.
Yıldırım, MC (2008). okul aile işbirliğine ilişkin bir araştırma. inönü üniversitesi eğitim fakültesi eğitim bilimleri bölümü.
Yıldırım, VY (2021). Okul öncesi eğitim programı değişiklikleri ailelerin evde yapmış oldukları eğitim öğretim açılmalarının değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (5. Baskı). Ankara: Seçkin.
Zeynep Akgün, VK (2022). Okul Öncesi Eğitimde Öğretmenlerin ve Okul Yönetiminin Aile Katılımında Karşılaştıkları Sorunlar ve Çözüm Önerilerinin İncelenmesi. Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi.
