|  e-ISSN: 2980-1141

Orjinal Araştırma Makalesi | Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya 2023, Cil. 1(3) 183-193

Yaşadığım Yerin Coğrafyası Ne kadar Estetik?: Yetişkinlerin Çevre Estetiği Algılarının İncelenmesi

Ali Doruk Elmas & Çiğdem Akkanat

ss. 183 - 193   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mdag.2023.596.1   |  Makale No: MANU-2309-04-0006.R1

Yayın tarihi: Eylül 15, 2023  |   Okunma Sayısı: 50  |  İndirilme Sayısı: 160


Özet

Her insan kendisi için yaşanabilir bir çevre ister. Birçok insan yaşadığı çevrenin kirliliği ve kötü görüntüsünden rahatsızdır. Görsel açıdan rahatsız edici bir coğrafyada var olmak, insan psikolojisi açısından zorlayıcı olabilmekte, bu nedenle birçok insan sorun yaşamaktadır. Görsel estetikle beslenen insan ruhu, daha huzurlu ve bütünlüklü olur. Bunun için belirli düzeyde çevre estetiği farkındalığına sahip olunması gerekmektedir. Bu farkındalık bilinçli olduğunda, çevre düzenlemelerinin de daha estetik hale bürünecektir. Bu çalışmada yetişkinlerin çevre estetiği farkındalık düzeyleri ve çevre estetiğine ilişkin aldıkları girişimler incelenecektir. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden tarama yöntemi kullanılmıştır. Bunun yanında katılımcıların girişimlerde bulundukları yerlere ait fotoğraflar derlenerek bir durum ortaya konacaktır. Yetişkinlerin çevre estetiğine ilişkin farkındalıklarının incelenmesi amacıyla Gübeş vd. (2020) tarafından hazırlanan “Çevre Estetiği Farkındalık Ölçeği” kullanılmıştır. Ayrıca katılımcılara çevre estetiği ile ilgili yetkililerle iletişime geçerek ne ölçüde insiyatif aldıklarını belirlemek amacıyla iki adet açık uçlu soru sorulmuştur. Çalışmada yetişkinlerin çevre estetiği farkındalıklarının yüksek olduğu bulunmuştur. Katılımcılar kaldırımlara koyulan eşyalardan, inşaat malzemelerinden ve çöplerden rahatsız olduklarını belirtmişlerdir. Katılımcıların yüksek farkındalıkları ile tezat oluşturacak biçimde girişkenliklerinin düşük olduğu gözlemlenmiştir. Katılımcıların çok azı kendilerini rahatsız eden durumlarla ilgili yetkili kurumlarla iletişime geçtiklerini belirtmişlerdir. Katılımcılardan yetkili kurumlarla iletişime geçenler ise sorunlarının çözüme ulaşmadığını ifade etmişlerdir. Yaşanılan coğrafyanın insan karakteri üzerinde etkileri düşünüldüğünde, çevre estetiği ile ilgili bilinçlendirme çalışmalarının yapılması ve bireylerin bu hususta aktif rol oynamaya yönlendirilmesinin olumlu olacağı düşünülmektedir.

Everyone wants a livable environment for themselves. Many people are disturbed by the pollution and bad appearance of the environment they live in. Being in a visually disturbing geography can be challenging in terms of human psychology, so many people experience problems. The human spirit, nourished by visual aesthetics, becomes more peaceful and integrated. For this, it is necessary to have a certain level of environmental aesthetic awareness. When this awareness is conscious, environmental arrangements will also become more aesthetic. In this study, the environmental aesthetic awareness levels of adults and their initiatives regarding environmental aesthetics will be examined. Survey method, one of the quantitative research methods, was used in the research. In addition, a situation will be revealed by compiling photos of the places where the participants took initiatives. “Environmental Aesthetics Awareness Scale” prepared by Gübeş et al. (2020) was used to examine the awareness of adults about environmental aesthetics. In addition, two open-ended questions were asked to the participants in order to determine how much initiative they took by contacting the authorities about environmental aesthetics. In the study, it was found that adults' awareness of environmental aesthetics was high. The participants stated that they were disturbed by the items, construction materials and garbage placed on the pavements. It was observed that the assertiveness of the participants was low, in contrast with their high awareness. Few of the participants stated that they contacted the authorities about the situations that bothered them. Those who contacted the authorized institutions among the participants stated that their problems were not resolved. Considering the effects of living geography on human character, it is thought that it would be positive to raise awareness about environmental aesthetics and to direct individuals to play an active role in this regard.

 

 

Anahtar Kelimeler: Yaşanılan coğrafya, çevre estetiği, çevre kirliliği, yetişkinler, girişkenlik


Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Elmas, A.D. & Akkanat, C. (2023). Yaşadığım Yerin Coğrafyası Ne kadar Estetik?: Yetişkinlerin Çevre Estetiği Algılarının İncelenmesi . Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya, 1(3), 183-193. doi: 10.29329/mdag.2023.596.1

Harvard
Elmas, A. and Akkanat, C. (2023). Yaşadığım Yerin Coğrafyası Ne kadar Estetik?: Yetişkinlerin Çevre Estetiği Algılarının İncelenmesi . Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya, 1(3), pp. 183-193.

Chicago 16th edition
Elmas, Ali Doruk and Cigdem Akkanat (2023). "Yaşadığım Yerin Coğrafyası Ne kadar Estetik?: Yetişkinlerin Çevre Estetiği Algılarının İncelenmesi ". Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya 1 (3):183-193. doi:10.29329/mdag.2023.596.1.

Kaynakça

    Abdollahi, S. ve Oktay, H. E. (2020). Çevre Estetiğinde Kullanılan Modellerin
    Değerlendirilmesi ve Biyofili Bağlamında Yeni Bir Model Önerisi. YEDİ, 23, 75-86, doi:
    10.17484/yedi.626883
    Ball, K., Bauman, A., Leslie, E., & Owen, N. (2001). Perceived environmental aesthetics and
    convenience and company are associated with walking for exercise among Australian
    adults. Preventive medicine, 33(5), 434-440.
    Bord, R. J., & O'Connor, R. E. (1997). The gender gap in environmental attitudes: The case of
    perceived vulnerability to risk. Social science quarterly, 830-840.
    Brady, E. (2006), ‘Aesthetics in Practice: Valuing the Natural World’, Environmental Values
    15, 277–91.
    Çabuk, B. ve Karacaoğlu, Ö. C. (2003). Üniversiteli öğrencilerinin çevre duyarlılıklarının
    incelenmesi. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 36(1), 189-198.
    Çelik, D., & Açıksöz, S. (2008). Tarihi kentlerde kent estetiği kaygısı: Bartın örneği. Bartın
    Orman Fakültesi Dergisi, 10(14), 57-65.
    Erdoğan, E. (2006). Çevre ve kent estetiği. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 8(9), 68-77.
    Erzen, J. N. (2006). Çevre Estetiği. ODTÜ Yayıncılık. Ankara. s. 975-7064.
    Gübeş, N. Ö., Keten, H., & Köse, H. S. (2020). Development of the Scale for Environmental
    Aesthetic Awareness and investigation of students' environmental aesthetic awareness. Pegem Journal
    of Education and Instruction, 10(4), 1067-1100.
    Hammaloğlu, A. G., & Akten, M. (2019). Kentsel Çevrenin Algısı: Muratpaşa İlçesi Örneği.
    Mimarlık Bilimleri ve Uygulamaları Dergisi, 4(2), 172-182.
    Karadağ, A., & Turut, H. (2013). Üniversite öğrencilerinin kentsel çevre algısı üzerine bir
    araştırma: İzmir örneği. Coğrafi Bilimler Dergisi, 11(1), 31-51.
    Koramaz, E. K. (2014). Kentsel çevrede estetik değerlendirme ve mekânsal davranış. İstanbul
    Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 13(26), 141.
    Meral, A., Başaran, N., Ak, K ve Eroğlu, E. (2018). Kent İçi Yol Ağaçlarındaki Estetik Algı
    Bağlamında İrdelenmesi : Bingöl-Merkez Genç Caddesi Örneği. ISUEP2018 Uluslararası Kentleşme
    ve Çevre Sorunları Sempozyumu: Değişim/Dönüşüm/Özgünlük 28-30 Haziran 2018 Anadolu
    Üniversitesi – ESKİŞEHİR.
    Porteous, D. (1982). Approaches to environmental aesthetics. Journal of Environmental
    Psychology, 2(1), 53–66.
    Rezafar, A., Türk, Ş., 2018. Kentsel Estetiği Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi ve Farklı
    Aktörler Tarafından Değerlendirilmesi. Türkiye Kentsel Morfoloji Araştırma Ağı II. Kentsel Morfoloji
    Sempozyumu
    Sezgin Selçuk, G. (2019). Tarama yöntemi. H.Özmen ve O. Karamustafaoğlu (Ed.) İçinde
    Eğitimde araştırma yöntemleri (s. 140-161). Pegem Akademi
    Stamps III, A. E. (1999). Demographic effects in environmental aesthetics: A meta-analysis.
    Journal of Planning Literature, 14(2), 155-175.
    TDK (2020). Estetik. https://sozluk.gov.tr/ adresinden 28.01.2020 tarihinde erişilmiştir.