Araştırma Makalesi | Açık Erişim
Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya 2025, Clt. 3(2) 95-112
Atık Kuşburnu Çekirdeğinin Kullanımı, Ekonomik Değeri ve İnsan Sağlığı Üzerine Bir Araştırma
ss. 95 - 112
Yayın Tarihi: Haziran 28, 2025 | Görüntüleme Sayısı: 0/0 | İndirilme Sayısı: 0/0
Özet
Bölge kuşburnu bitkisinin yetiştiği önemli coğrafyalardan biridir. Gümüşhane ilimiz ise ürünlerimizin kuşburnu çeşitliliği açısından son derece zengindir. Çalışmada kuşburnu meyvelerinin ve kullanılabilirliği, kullanım alanları, içeriği, Gümüşhane'de kuşburnu üretim hacmi ve dağılışı ile ilgili veriler elde edilmiştir.Yörede kuşburnu marmelatı, pulpu ve kuşburnu suyu üretim sonrasında atık kuşburnu çekirdekleri ortaya çıkabilir. Kuşburnu'nun soğuk pres makinesinde çekirdeklerin soğuk sıkım yöntemi ile yağı çıkarılmıştır. Bu atık kuşburnu sıvı sıvı içeriği, yağın elemental analizi (ICP-MS), ham protein, fenolik, flavonoid madde miktarı analizi yapılmış ve bunların faydaları tespit edilmiştir. Atık kuşburnu fiyatlarında insan sağlığı için önemli minerallerin, kapasite, kapasite, sıcaklık, sodyum, demir oranlarının yüksek olduğu tespit edilmiştir. Atık kuşburnu uygulamalarından çıkarmış olduğumuz kuşburnu yapılan yağ analizlerine göre yağın toplam fenolik değeri 85,078 µg/mg, toplam flavonoid miktarı ise 52,893 µg/mg olarak tespit edilmiştir. Kuşburnu yağının yöre ve ekonomiye önemli katkılar sağlayacak niteliktedir. Atık kuşburnu çekirdeklerinin yağları, yem olarak değerlendirilmesi ekolojik dengeye katkılar doğaldır.
Anaktar kelimeler: Ekonomi, İnsan Sağlığı, Kuşburnu, Gümüşhane
APA 7th edition
Koksal, F., & TUGLU, M.A. (2025). Atık Kuşburnu Çekirdeğinin Kullanımı, Ekonomik Değeri ve İnsan Sağlığı Üzerine Bir Araştırma . Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya, 3(2), 95-112.
Harvard
Koksal, F. and TUGLU, M. (2025). Atık Kuşburnu Çekirdeğinin Kullanımı, Ekonomik Değeri ve İnsan Sağlığı Üzerine Bir Araştırma . Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya, 3(2), pp. 95-112.
Chicago 16th edition
Koksal, Filiz and Mustafa A. TUGLU (2025). " Atık Kuşburnu Çekirdeğinin Kullanımı, Ekonomik Değeri ve İnsan Sağlığı Üzerine Bir Araştırma ". Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya 3 (2):95-112.
Arslan, N., Gürbüz, B., Gümüşçü, A. (1996). “ Kuşburnunun Kültüre Alınması ve Islahının Temel İlkeleri”, Gümüşhane Valiliği- KTÜ Orman Fakültesi Kuşburnu Sempozyumu Bildiriler Kitabı 5-6 Eylül 1996 Gümüşhane, Ekspres Ofset, İstanbul, 149-156.
Bacanlı, M., Taner, G., Başaran, A. A., Başaran, N., Bitkisel Kaynaklı Fenolik Yapıdaki Bileşikler ve Sağlığa Yararlı Etkileri, Derleme ,eczacilik4-1-2), Erişim Adresi: https://www.researchgate.net/publication/275409756_
Bitkisel_Kaynakli_Fenolik_Yapidaki_Bilesikler_ve_Sagliga_Yararli_Etkileri__Plant_Origin_Phenolic_Compounds_and_Their_Health_Beneficial_Effects. (Erişim Tarihi: 20.12.2019)
Bilginer,Ş., Karaduva, L., Ceyhan, V., Demirsoy, H. (1996). “ Samsun İlinin Kuşburnu Potansiyeli ve Kuşburnu Toplayan Çiftçilerin Sosyo- Ekonomik Özellikleri” , Gümüşhane Valiliği- KTÜ Orman Fakültesi Kuşburnu Sempozyumu Bildiriler Kitabı 5-6 Eylül 1996 Gümüşhane, Ekspres Ofset, İstanbul, 29-39.
Duman, T. (2014). Kuşburnu ( RosaCanina) Nektarında Toplam Fenolik Madde ve Suda Çözünen Vitaminlerin Isıl Parçalanma Kinetiği, ( Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Pamukkale Ün. Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği Anabilim Dalı, Denizli, 2014.
Ercişli, S., Güleryüz, M. (1996). “ Gümüşhane ve İlçelerinde Doğal Olarak Yetişen Kuşburnuların (Rosaspp.) Seleksiyon Yoluyla Islahı”, Gümüşhane Valiliği- KTÜ Orman Fakültesi Kuşburnu Sempozyumu Bildiriler Kitabı 5-6 Eylül 1996 Gümüşhane, Ekspres Ofset, İstanbul, 157-165.
Eryılmaz, Y., Gümüş,C., Batı, M. ( 1996). “Gümüşhane Orman Köylerinin Kalkındırılmasında Kuşburnunun Yeri ve Önemi”, Gümüşhane Valiliği- KTÜ Orman Fakültesi Kuşburnu Sempozyumu Bildiriler Kitabı 5-6 Eylül 1996 Gümüşhane, Ekspres Ofset, İstanbul, 21-28.
İşcan, G. S., Altun, L., Sever, B., Acıkar, Ö. B., Farmakognozi II, Erişim Adresi: file:///C:/Users/w10/Desktop/flavonidler/1)%201.%20HAFTA%20FLAVONOİT%20GENEL%20GİRİŞ.pdf (Erişim Tarihi: 20.12.2019).
Kadakal, Ç., Nas,S. (2002). “Kuşburnu Deyip Geçmeyin”, Çine Tarım Dergisi, 49,38-39.
Kahraman A.,Serteser, M., Koken, T. (2002). Flavonoidler, Kocatepe Tıp Dergisi 3, 01-08, Afyon), Erişim Adresi: kocatepetipdergisi.aku.edu.tr/PDF/OCAK%20FLAVONOİDLER.pdf. (Erişim Tarihi: 10.12.2019)
Karasakal, A. (2007). Kuşburnu Bitkisinde Spektrofotometrik Yöntemle Askorbik Asit Tayini, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ocak 2007.
Macit, M., Demirel, M., Bakıcı, Y., Erdoğan, S. (2003). “ Kuşburnu Çekirdeğinin Rumende Parçalanabilirliğinin Naylon Kese Yöntemi İle Belirlenmesi”, Atatürk Ün. Ziraat Fakültesi Dergisi, 34 (3),233-237.
Müftüoğlu, O. (2008). “Vitamin mi flavonoid mi”, 23 Mayıs 2008, Erişim Adresi: https://www.hurriyet.com.tr/
vitamin-mi-flavonoid-mi-9004455). (Erişim Tarihi: 10.12.2019).
Öğüt, S.(2014). Doğal Antioksidanların Önemi, Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, II(I): 25-30, Erişim Adresi: dergipark.org.tr/en/download/article-file/259509. (Erişim Tarihi: 20.12.2019)
Öz, M., Baltacı, C., Deniz. İ. (2018). “Gümüşhane Yöresi Kuşburnu (Rosa canina L.) ve Siyah Kuşburnu (Rosa pimpinellifolia) Meyvelerinin C Vitamini ve Şeker Analizleri”, Gümüşhane Ün. Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8 (2): 284-292.
Peker, K., Ercişli, S. (1996), “ Gümüşhane İlinde Kuşburnu Üretiminin Ekonomik Yönden Analizi”, Gümüşhane Valiliği- KTÜ Orman Fakültesi Kuşburnu Sempozyumu Bildiriler Kitabı 5-6 Eylül 1996 Gümüşhane, Ekspres Ofset, İstanbul, 11-19.
Şen, M. S., Güneş, M. ( 1996). “ Tokat Yöresinde Doğal Olarak Yetişen Kuşburnuların (RosaSpp.) Bazı Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri Üzerinde Bir Araştırma, Gümüşhane Valiliği- KTÜ Orman Fakültesi Kuşburnu Sempozyumu Bildiriler Kitabı 5-6 Eylül 1996 Gümüşhane, Ekspres Ofset, İstanbul, 231-235.
Yamankaradeniz, R., 1983. Farklı Oluşum Aşamalarındaki Kuşburnu (Rosa sp.) nun Fiziksel ve Kimyasal Nitelikleri. Gıda 8 (4),151-156.
Yıldız, H., Baysal, T., Bitkisel Fenoliklerin Kullanım Olanakları ve İnsan Sağlığı Üzerine Etkiler, Gıda Mühendisliği Dergisi, Erişim Adresi: www.gidamo.org.tr>resimler>ekler, (Erişim Tarihi: 10.12.2019)
https://caresivar.org/fenolik-bilesikler-ne-ise-yarar/ Düzenlenme Tarihi: 01.03.2019, (Erişim Tarihi: 20.12.2019)
https://diyetgen.com/flavonoitlerin-ozellikleri/.(Erişim Tarihi: 20.12.2019)
https://www.haberler.com/gumushane-de-biyolojik-cesitlilik-envanter-ve-8700719-haberi/.(Erişim Tarihi: 10.12.2019)
https://www. homemadearomaterapi.net/soğuk-sikim-kusburnu-cekirdegi-yagi. (Erişim Tarihi: 30.12.2019)
https://www.hurriyet.com.tr/kelebek/saglik/minerallerin-cesitleri-ve-faydalari-nelerdir-40005220. (Erişim Tarihi: 20.12.2019)
https://www.kusburnu.gen.tr/kusburnu-cekirdegi.html. (Erişim Tarihi: 20.12.2019)
https://www.milliyet.com.tr/pembenar/flavonoid-nedir-hangi-yiyeceklerde-bulunur-2097987. (Erişim Tarihi: 20.12.2019)
https://www.misbahce.com.tr/urun/kusburnu-cekirdegi-yagi-30-ml. (Erişim Tarihi: 30.12.2019)
https://m.trendyol.com/rosece/kusburnu-cekirdegi-yagi-p. (Erişim Tarihi: 30.12.2019)
