Araştırma Makalesi | Açık Erişim
Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya 2025, Clt. 3(1) 33-44
Sürdürülebilir Bir Gelecek İçin Türkiye'de Çevre Eğitimi
ss. 33 - 44
Yayın Tarihi: Mart 31, 2025 | Görüntüleme Sayısı: 5/6 | İndirilme Sayısı: 8/8
Özet
Bu çalışmada, Türkiye'de çevre eğitiminin tarihsel gelişimi, mevcut durumu ve sürdürülebilir bir gelecek için önemi incelenmiştir. Çevre sorunlarının giderek arttığı günümüzde, çevre bilincine sahip bireyler yetiştirmek büyük önem taşımaktadır. Çevre eğitimi, genel olarak çevre sorunlarına duyarlı, çözüm üretebilen ve çevre bilinci yüksek bireyler yetiştirmeyi amaçlar. Doğal kaynakların ve çevrenin sürdürülebilirliğinin tehdit altında olması, çevre eğitimi süreçlerinin yeniden değerlendirilmesini gerektirmektedir. Çevre eğitimi, hem formal eğitim kurumlarında hem de yaygın eğitimler aracılığıyla toplumun her kesimine ulaştırılmalıdır. 1950'li yıllardan itibaren artan çevre sorunları, çevre eğitiminin dünya genelinde yaygınlaşmasına ve küresel bir önem kazanmasına neden olmuştur. Türkiye'de çevre eğitiminin tarihsel gelişimine bakıldığında, 1950'li yıllardan günümüze çeşitli adımlar atıldığı görülmektedir. Ancak, özellikle okul öncesi ve yükseköğretim düzeylerinde çevre eğitiminin yetersiz olduğu dikkat çekmektedir. Bu nedenle, çevre eğitiminin müfredatta daha fazla yer alması, materyal ve kaynakların artırılması gerekmektedir. Sivil toplum kuruluşları da çevre eğitiminin verilmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Sonuç olarak, çevre eğitimi sürdürülebilir bir gelecek için vazgeçilmez bir araçtır. Yaygın eğitimler, toplumun çevre sorunlarına karşı duyarlılığını ve farkındalığını artırabilir, bilgi ve becerilerini geliştirebilir ve davranışlarını değiştirebilir. Çevre eğitimi ile ilgili yapılan araştırmalar, konunun önemini açıkça göstermektedir. Bu çalışma, literatürdeki mevcut çalışmaların eksikliklerini gidermeyi ve alana katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Çevre eğitimi konusunun sürekli gündemde tutulması gerekmektedir.
Anaktar kelimeler: Eğitim, Türkiye, Çevre, Sürdürülebilirlik
APA 7th edition
Gocer, M.G., Canik, S., Demirdelen, A., Yilmaz, O., & Aytek, G. (2025). Sürdürülebilir Bir Gelecek İçin Türkiye'de Çevre Eğitimi. Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya, 3(1), 33-44.
Harvard
Gocer, M., Canik, S., Demirdelen, A., Yilmaz, O. and Aytek, G. (2025). Sürdürülebilir Bir Gelecek İçin Türkiye'de Çevre Eğitimi. Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya, 3(1), pp. 33-44.
Chicago 16th edition
Gocer, Meryem Gocer, Selma Canik, Adem Demirdelen, Orhan Yilmaz and Gokcehan Aytek (2025). "Sürdürülebilir Bir Gelecek İçin Türkiye'de Çevre Eğitimi". Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya 3 (1):33-44.
Akınoğlu, O., & Sarı, A. (2009). İlköğretim Programlarında Çevre Eğitimi. M.Ü.Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi (30), 5-29.
Akyüz, Y. (2019). Çevre Sorunları Eğitiminin Temel Amaçları ve Temel İlkeleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 13(1), 223-230. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000000645.
Arslan, H. (2011). Bir doğrudan eylem hareketi olarak greenpeace ( Yeşil Barış ). Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi (23), 247-258.
Atasoy, E. (2006). Çevre İçin Eğitim : Çocuk Doğa Etkileşimi. ( 1. Baskı ). Ezgi Kitabevi.
Ay, S., Atasoy, E., & Güleç, S. (2023, 09 04). Dünyada ve Türkiye'de Çevre Eğitiminin Tarihsel Gelişimi. Uluslararası Bilimsel Konferans. Bursa, Türkiye: Küresel Bilim için Küresel Zorluklar .
Bademli, R. R. (1997). Ulusal çevre eylem planı:Doğal, tarihi ve kültürel değerlerin korunması. Devlet Planlama Teşkilatı.
Çolakoğlu, E. (2010). Haklar Söyleminde Çevre Eğitiminin Yeri ve Türkiye'de Çevre Eğitiminin Anayasal Dayanakları. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 88, 151-171.
Demir, E., & Yalçın, H. (2014). Türkiye'de Çevre Eğitimi. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 7(2), 07-18.
Erten, S. (2006). Çevre Eğitimi ve Çevre Bilinci Nedir, Çevre Eğitimi Nasıl Olmalıdır. Çevre ve İnsan Dergisi, 65(66), 1-15.
Ertük, R. (2017). İlkokul Öğrencilerinin Çevre Sorunları ve Çevre Eğitimine Yönelik Algıları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 12-24. https://doi.org/10.17679/inuefd.354142
Gökçe, N., Kaya, E., Aktay, S., & Özden, M. (2007). İlköğretim öğrencilerinin çevreye yönelik tutumları. Çevrimiçi İlköğretim, 6(3), 455-468.
Gülay, H., ve Ekici, G. (2010). MEB okul öncesi eğitim programının çevre eğitimi açısından analizi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7(1), 74-84.
Gürcüoğlu, S. (2013). Türkiye'de çevre eğitiminde kamu örgütleri, sivil toplum örgütleri ve medyanın rolü. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(3), 154-170.
Ilgar, R. (2007). Çevre Eğitiminde Yaygın Eğitimin Rolü ve Önemi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 38-50.
Kiziroğlu, İ. (2000). 5.Uluslararası Ekonomi ve Çevre Sorunları Sempozyumu:Ana konu çevre eğitimi. Hacettepe Üniversitesi.
M.Turner, G. (2008). Büyümenin sınırlarının 30 yıllık gerçeklikle karşılaştırılması. Küresel Çevresel Değişim, 18, 397-411.
Matteson, J. (2013). Çevresel yaratıcılığın erdemi. Adaçayı Yayınları, 22(6), 703-723.
Moseley, C. (2000). Çevre Okuryazarlığı Öğretimi. Takas Odası, 74(1), 20-25.
Milletler, U. (2005). Genel Kurul tarafından 16 Eylül 2005 tarihinde kabul edilen karar. Genel Kurul.
Negiz, N. ve Hayta, Y. (2021). Çevresel davranış ve çevre eğitimi:Üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 30(1), 149-179.
Özdemir, O. (2007). Yeni bir çevre eğitimi perspektifi:Sürdürülebilir gelişme amaçlı eğitim. Eğitim ve Bilim Dergisi, 32(145), 23-39.
Tanrıverdi, B. (2009). Sürdürülebilir Çevre Eğitimi Açısından İlköğretim Programlarının Değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 34(151), 89-103.
TÜRÇEV. (2018). Türkiye Çevre Eğitim Vakfı Faaliyet Bülteni. TÜRKEV.
Yavuz, A. (2010). Sürdürülebilir kavramı ve işletmeler açısından sürdürülebilir üretim stratejileri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(14), 63-86.
Yeni, O. (2014). Sürdürülebilirlik ve sürdürülebilir kalkınma : Bir yazın taraması. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(3), 181-208.
