Orjinal Araştırma Makalesi | Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya 2023, Cil. 1(2) 133-163
Filiz Köksal & Irem Cansu Yücel
ss. 133 - 163 | DOI: https://doi.org/10.29329/mdag.2023.556.4 | Makale No: MANU-2305-11-0006.R1
Yayın tarihi: Haziran 12, 2023 | Okunma Sayısı: 345 | İndirilme Sayısı: 375
Özet
Doğal afetler ile ilgili küçük yaşlardan itibaren bireylerin eğitilmesi, afetlerin zararlarının en aza indirilmesinde son derece etkilidir, Bunun içindir ki tüm dünyada afet eğitimleri büyük önem kazanmıştır yada kazanmaktadır. Bu araştırma ile Gümüşhane, ilçelerinde ve köylerinde 1860-2020 yılları arasında yaşanan sel, heyelan, kaya düşmesi, çığ, deprem, kuraklık gibi doğal afetleri araştırıp inceleyerek ortaya çıkarmak, bu verilerden yararlanarak her bir doğal afet için il geneli doğal afet dağılım haritaları oluşturmak, özgün metinler yazarak scratch yazılım programında Karagöz Hacivat orta oyunları hazırlamak, bu oyunlarla çocuklarda afet eğitimi yapmak, farkındalık ve bilinçlendirme oluşturmak amaçlanmıştır. Çalışma ile ilgili olarak tezlerden, kitaplardan, makalelerden yararlanılmış, ilgili literatür taranmıştır. Arşivler araştırılıp, incelenmiştir. Saha incelemeleri ve görüşmeler yapılmıştır. Elde edilen verilerden, bulgulardan, yararlanılarak Karagöz Hacivat orta oyunu metinleri yazılmış ve scratch yazılım programında gerekli kodlar oluşturularak oyunlaştırılmıştır. Ayrıca afişler tasarlanmış, bulmacalar ve diğer oyunlar hazırlanmıştır. Her doğal afet için ayrı ayrı il geneli doğal afet dağılım haritaları oluşturulmuştur, afetlerin olduğu yerler işaretlenmiştir. Elde edilen veriler ve veri sonuçları, oyunlar yörede ilgili birimlerle ve öğrencilerle paylaşılarak farkındalık yaratılmıştır. Bu verilerin, araştırma sonuçlarının toplumda afet bilinci oluşmasında, doğal afetlere hazırlık yılında gerekli önlemlerin alınmasında etkili olduğu tespit edilmiştir. Afetlere hazırlıklı olunmasında, yörede risk haritalarının oluşturulmasında araştırma sonuçlarının yararlı olacağı beklenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Doğal Afetler, Gümüşhane, Eğitim, Scratch, Farkındalık, Doğal Afet Haritaları
Bu makaleye nasıl atıf yapılır? |
---|
APA 6th edition Harvard Chicago 16th edition |
Kaynakça |
---|
AFAD kurumsal. Geliş tarihi 1 Ocak 2021, https://www.afad.gov.tr/afet-riskine-karsi-hep-birlikte- merkezicerik . Aslan, T. (2016). Gümüşhane tarihi (il oluşunun 85. yılında gümüşhane tarihi ve ekonomisi sempozyumu tarih bildirileri 25- 26 Mayıs 2010. Editörler: B. Nazır, K. Saylan (Ed.), II. Meşrutiyet Döneminde Gümüşhane Sancağı’nda Doğal Afetler 1908-1920 ( 288-300). Gümüşhane Üniversitesi Yayınları. Bayrak, T. , Ulukavak M.ve Açar S. (2010). Gümüşhane heyelanları. Harita Teknolojileri Elektronik Dergisi, 2 (1), 1-12. 1960-1980 arası Gümüşhane ve ilçeleri doğal afet raporları ve çizelgeleri. . İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü Arşivi, Gümüşhane. Değirmenci, Y. ve İlter, İ. ( 2013). Coğrafya dersi öğretim programında doğal afetler. Marmara Coğrafya Dergisi, 28, 276-303. Demir, A. ve Aktaş, E. ( 2008). Gümüşhane sancağı’nda doğal afetler (1888-1910). Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi (OTAM), 24 (24), 21-54. https://doi.org/10.1501/OTAM_0000000544 Demir, A. ( 2012). 1642 tarihli avarız defterine göre koğans kazası. Gaziantep Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 505-529. Demirtaş, M. (2004). XVI yüzyılda meydana gelen tabii afetlerin İstanbul’un sosyal ve ekonomik hayatına etkilerine dair bazı misaller. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 37-50. Ergünay, O. (2007). Türkiye’nin afet profil. TMMO Afet Sempozyumu Bildiriler Kitabı 5 -7 Aralık, 1- 14. Erler, M. Y. (2002). XIX yüzyıldaki bazı doğal afetler ve Osmanlı yönetimi. https://tarihtarih.com/Syf=26Syz=326425 Genç, F. N. (2007). Türkiye’de doğal afetler ve doğal afetlerde risk yönetimi. Stratejik Araştırmalar Dergisi, 5 (9), 201-227. Gökçe, N, Kaya, E. (2009). Coğrafya dersi eğitim programında küresel iklim değişikliği, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22, 157-168. Gökçe, O. (2008). Afet olay ve zararlarının il ve ilçelere göre dağılımı. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü Afet Etüt ve Hasar Tespit Dairesi İmar Planına Esas Jeoteknik Etüt ve Projeler Şubesi Proje Şefliği, https://www.afad.gov.tr/kurumlar/afad.gov.tr/3503/xfiles/93- 2014060215017- afetler_il_ilce_final_27102008_3.pdf Gönüllü, A. R. (2010), Osmanlı devletinin son döneminde meydana gelen sel baskınları (1857- 1913). Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 28, 351-373. Gümüşhane, ilçeleri, köyleri doğal afet etüt raporları. İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü Arşivi, Gümüşhane. Gümüşhane haritalar (eğim, bakı, yükselti, akarsuya yakınlık…). İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü Arşivi, Gümüşhane Gümüşhane ve çevresinde yağmur ve fırtına. (Belge No: 030_10_00_00_118-823-11_1). Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA), Ankara. Gümüşhane taşkın, sel resimleri. DSİ İl Müdürlüğü Arşivi, Gümüşhane. Gümüşhane- Trabzon’da çığın can ve mal kaybı. (Belge No: 030_10_00_00_121_859_7_1; 030_10_00_00_121_859_7_2; 030_10_00_00_121_859_7_3; 030_10_00_00_121_859_7_4) Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA), Ankara. Haçin, İ. (2014). 1939 Erzincan büyük depremi. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 30 (88), 37-69. www.atam.gov.tr. İpek, N. (2019). Osmanlı’dan cumhuriyete gümüşhane’de göç. History Studies, 11/2, 681-700. https://doi.org/10.9737/hist.2019.735 Kısa, G. ( 2018), Sosyal bilgiler öğretim programına uygun (4.5 ve 7. sınıflara) doğal afetler konusunda etkinlik örnekleri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi. Küçük, E., Kazan, B. & H. Akın (Ed.) (2016). Erzincan depremi’nde sağlık hizmetleri ve Dr. Abdullah Ahi Tuncer. Uluslararası Erzincan Sempozyumu Bildiriler 28 Eylül-01 Ekim, 333-342. Nişancı, A. ( 1991). Torul- Kütün orta harşit vadi yöresi ve heyelanları . Geçmişte ve Günümüzde Gümüşhane Sempozyumu 13 -17 Haziran 1990, 245-257. Öner, E. (1991). Gümüşhane (Torul- Kürtün) çevresinde heyelan olayları. Özgen, N., Ünaldı, Ü.K., Bindak,R. (2011). Öğretmen adaylarının doğal afetler konusuna yönelik “etkili öğrenme biçimlerinin belirlenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(4), 303-323. https://www.acarindex.com.
Özkul, B., Karaman E. (2007). Doğal afetler için risk yönetimi. TMMOB Afet Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 251-260, https://www.tmmob.org.tr. Öztürk, E., Şahinöz, T. ( 2018). Afet ve acil durum kayıtlarında 50 yılın (1960-2010) analizi: Gümüşhane örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 7 (1), 95-101. Şahin, M. S.& H.Akın (Ed.) (2016). 1939 Erzincan depremi’nin TBMM’deki yansımaları. Uluslararası Erzincan Bildiriler 28 Eylül-01 Ekim 2016, I, 367-375. Saka, F., Gül, F., Oğuz, Y., Şan, M. ( 2015). Sellerde risk yönetimi ve kentsel önlemler. Doğal Afetlerin Kentsel Altyapıya Etkileri 7. Kentsel Altyapı Sempozyumu, 639-647. San, Ö. ( 19 Temmuz 1947). Sel destanı, Gümüşeli. Sefil, İ. (22 Kasım 1947). Bağlarbaşı meşesi, Gümüşeli. Subaşı, Ö. ( 2015). XI. yüzyılda Anadolu’da meydana gelen doğal afetler. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi (TAED), 505. TDK ( 1988), Türkçe sözlük. 2. Tokat, Sivas’taki sel, İzmir’deki kasırga… (Belge No: 030_10_00_00_118-834-13_1). Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA), Ankara Tosun, M. D. (2017). Osmanlıca arşiv belgelerinde Gümüşhane tarihte yaşananlar ve ayrıntıları 1695- 1928. II, Rıhtım Dijital Matbaa. Varol, N. (2007). Doğal ve teknolojik afetler konusunda toplumun bilinçlendirilmesi ve AFEM’İN rolü, TMMOB Afet Sempozyumu Bildiriler Kitabı. Yalçın, A.(2007). Heyelan duyarlılık haritalarının üretilmesinde analitik hiyerarşi yönteminin ve CBS’nin kullanımı. Selçuk Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 22 (3) , 1-14. Yavuz, E.& H. Akın (Ed.) (2016). 1939 Erzincan depremi ve etkileri, Uluslararası Erzincan Sempozyumu Bildiriler 28 Eylül-01 Ekim . I , 443-452. Zaman, M., Doğanay, S. (2011). Şehir coğrafyası açısından bir inceleme: Gümüşhane. Doğu Coğrafya Dergisi. 6 (3) . |