|  e-ISSN: 2980-1141

Orjinal Araştırma Makalesi | Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya 2023, Cil. 1(2) 164-182

Anadolu Coğrafyasında Âşıklık Geleneği ve İnsan, Mekân, Kültür Açısından Değerler

Halit Üneş

ss. 164 - 182   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mdag.2023.556.5   |  Makale No: MANU-2305-27-0002

Yayın tarihi: Haziran 12, 2023  |   Okunma Sayısı: 104  |  İndirilme Sayısı: 145


Özet

Anadolu, eşsiz bir kültürel zenginliğe sahiptir. Binlerce yıllık tarihi boyunca farklı medeniyetlerin etkisi altında kalmış ve bu süreçte zengin bir kültürel birikime ulaşmıştır. Anadolu'nun kültürel zenginliği, farklı etnik gruplar, diller, gelenekler ve inançlar arasındaki muhteşem bir mozaiği temsil eder. Bu muhteşem çeşitlilik içinde en dikkat çekici ve etkileyici geleneğe sahip olanlardan biri ise aşıklık geleneğidir. Aşıklık geleneği, Anadolu'nun kültürel zenginliğinin bir aynasıdır. Bu geleneğin temelinde, sevgi, vatan sevgisi, doğa, aşk, ayrılık gibi evrensel temaları işleyen şiirler ve türküler bulunur. Bu çalışmada Anadolu coğrafyasındaki âşıklık geleneğinin temsilcileri olan ozanların şiirlerinde milli değerlerin belirlenmiş bazı temalar altında inclenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemi olarak seçilen ozanların şiirleri belirli temalar altında toplanarak sınıflandırılmıştır. Toplanan veriler betimsel analiz yöntemi ile değerlendirilmiştir. Makalede âşıklık geleneği içerisinde kültür mekân açısından değerler, daha çok iyilik, sevgi, özlem, memleket hasreti, doğa, din, toplum, milli birlik, ayrılık, yolsuzluklardan şikayet, zamandan  şikayet, kul hakkına saygı olarak karşımıza çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Âşık, millî değer, halk edebiyatı,


Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Unes, H. (2023). Anadolu Coğrafyasında Âşıklık Geleneği ve İnsan, Mekân, Kültür Açısından Değerler . Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya, 1(2), 164-182. doi: 10.29329/mdag.2023.556.5

Harvard
Unes, H. (2023). Anadolu Coğrafyasında Âşıklık Geleneği ve İnsan, Mekân, Kültür Açısından Değerler . Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya, 1(2), pp. 164-182.

Chicago 16th edition
Unes, Halit (2023). "Anadolu Coğrafyasında Âşıklık Geleneği ve İnsan, Mekân, Kültür Açısından Değerler ". Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya 1 (2):164-182. doi:10.29329/mdag.2023.556.5.

Kaynakça

    Avşar, Muhammed. (2012), Tokat’ta Âşıklık Geleneği ve Âşık Selmani, Tokat Belediyesi Kültür Hizmeti,

    Boratav, Pertev Naili. (1992). 100 Soruda Türk Halk Edebiyatı, Gerçek Yayınevi, İstanbul,

    Başpınar, Fatih. (2013), Garâmî: Dîvân, Yedirenk Yayınları, İstanbul.

    Ercil, Mahmut. (2008). Malatyalı Âşık Birfâni (Hayatı, Sanatı ve Şiirleri), Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi Fırat Üniversitesi. Elazığ.

    Erkal, Abdulkadir. (2007). Âşık Sümmânî, Fenomen Yayınları, Erzurum.

    Elçin, Şükrü.  (1998). Gevherî Divanı, Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları, Ankara.

    Güllü, Arzu. (2014). Malatyalı Âşık Mürteza Aksüt (Hayatı- Sanatı ve Şiirleri), Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya.

    İsmayılov Hüseyn. (2011). Ortak Türk Kültürel Değerlerin Taşıyıcısı Olarak Türk Folklorü, Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, S.1, Azebaycan Özel Sayısı- I, S.12-16.

    Kabaklı, Ahmet. (2008). Âşık Edebiyatı, Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları, İstanbul.

    Kasır, Hasan Ali. (1984). Seyranî, Acar Matbaacılık, İstanbul.

    Kaya, Doğan. (1999). Âşık Ruhsatî, Sivas Belediyesi Kültür Yayınları, Sivas.

    Köprülü, M. Fuad. (2004). Saz Şairleri, Akçağ Yayınları, Ankara.

    Merriam, S.B. (2013). Nitel Araştırma: Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber. S. Turan (Çev. Ed.), Nobel Yayıncılık, Ankara.

    Özdemir, Cafer. (2016). Değerlerin Aktarımı Bağlamında Âşık Edebiyatı ve Gençlik . Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 32 (32) , 223-237

    Tanrıöğen, Abdurrahman. (2012), Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Anı Yayıncılık, Ankara.

    Üneş, Halit. (2018), Âşık Firkatî (Hayatı, Sanatı, Şirleri ve Hikâyeleri), Artikel Yayıncılık, İstanbul.

    Yıldırım, Ali Ve Hasan Şimşek. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara.

    Yüksel, Hasan Avni. (1987). Âşık Seyrânî, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara.