Atatürk Baraj Gölü'nün Yer Yüzey Sıcaklıklarına Etkisinin Uzaktan Algılama İle Araştırılması

Yusuf Çetin & Oğuzhan Öztürk

doi:https://doi.org/10.29329/mdag.2023.596.5

Orjinal Araştırma Makalesi | Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya 2023, Cil. 1(3) 245-261

Atatürk Baraj Gölü'nün Yer Yüzey Sıcaklıklarına Etkisinin Uzaktan Algılama İle Araştırılması

Yusuf Çetin & Oğuzhan Öztürk

ss. 245 - 261 | DOI: https://doi.org/10.29329/mdag.2023.596.5 | Makale No: MANU-2309-10-0001.R1

Yayın tarihi: Eylül 15, 2023 | Okunma Sayısı: 23 | İndirilme Sayısı: 99

PDF İndir

Özet

Ülkemizde yapımına 1983 yılında, su tutulmaya da 1990 yılında başlanan Atatürk Baraj Gölü’nün çevresinin iklim koşulları üzerinde bir takım değiştirici etkiler meydana getirdiği düşünülmektedir. Eldeki bu araştırmanın amacı, ülkemizin en büyük baraj gölü olan Atatürk Baraj Gölü’nün inşa edildikten sonra çevresinin sıcaklık koşullarında değişime neden olup olmadığını tespit etmektir. Araştırmada veri kaynağı olarak LANDSAT 5 uydusundan elde edilmiş uydu görüntüleri kullanılmıştır. 1990 öncesine ait 28 uydu görüntüsü ile 1995 sonrasına ait 28 uydu görüntüsü bu çalışmada veri kaynağı olarak kullanılmıştır. Bu uydu görüntülerinin termal kızılötesi bandlarından faydalanılarak, baraj çevresinin, baraj inşa edilmeden önceki ve baraj inşa edildikten sonraki yer yüzey sıcaklıkları hesaplanmıştır. Sıcaklık değerleri, yaz dönemi ve kış dönemi yer yüzey sıcaklıkları şeklinde sınıflandırılarak incelenmiştir. Araştırma sahasında baraj yapıldıktan sonraki dönemde görülen yer yüzey sıcaklık değerlerindeki değişim üzerinde baraj gölünün etkisini belirlemek için baraj gölü kıyısından itibaren 100 km’lik mesafeye kadar her 10 km aralıklarla zonlar oluşturulmuştur. Bu zonların her birinin ortalama yer yüzey sıcaklık değeri bulunmuş ve bu değerlerin baraj öncesi ve sonrasında ne kadar değiştiği incelenmiştir. Çalışma sonunda baraj gölü kıyısına mesafesi 60 km’ye kadar olan alanların yer yüzey sıcaklıkları üzerinde baraj gölünün çok az da olsa etki yaptığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Atatürk Barajı, Uzaktan Algılama, Sıcaklık Değişimi,

Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Cetin, Y. & Ozturk, O. (2023). Atatürk Baraj Gölü'nün Yer Yüzey Sıcaklıklarına Etkisinin Uzaktan Algılama İle Araştırılması . Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya, 1(3), 245-261. doi: 10.29329/mdag.2023.596.5

Harvard
Cetin, Y. and Ozturk, O. (2023). Atatürk Baraj Gölü'nün Yer Yüzey Sıcaklıklarına Etkisinin Uzaktan Algılama İle Araştırılması . Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya, 1(3), pp. 245-261.

Chicago 16th edition
Cetin, Yusuf and Oguzhan Ozturk (2023). "Atatürk Baraj Gölü'nün Yer Yüzey Sıcaklıklarına Etkisinin Uzaktan Algılama İle Araştırılması ". Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya 1 (3):245-261. doi:10.29329/mdag.2023.596.5.

Kaynakça

Arslan, O . (2017). Akkaya Barajı’nın Niğde İli İklimine Etkisi . Niğde Ömer Halisdemir
Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi , 6 (2) , 627-633 . DOI: 10.28948/ngumuh.341821
Bulut, H., Yeşilata, B., Yeşilnacar, M.İ. (2006, Nisan). “Atatürk Baraj Gölünün Bölge İklimi
Üzerine Etkisinin Trend Analizi ile Tespiti”, GAP V. Mühendislik Kongresinde sunulan bildiri, Harran
Üniversitesi, Şanlıurfa. Erişim Adresi: https://eng.harran.edu.tr/~hbulut/baraj.pdf
Demirpençe, H., Güldal, V. (2001, Ocak).“Manavgat ve Oymapınar Baraj Göllerinin Yakın Çevre İklimine Etkisi”, I. Türkiye Su Kongresinde sunulan bildiri, Su Vakfı, İstanbul. Erişim Adresi: https://www.iski.gov.tr/web/assets/SayfalarDocs/ekutuphane/ kultur/docs/1_turkiye_su_kongresi_cilt1.pdf DSİ(2014) http://web.archive.org/web/20151123030113/http:/www.dsi.gov.tr/projeler/ataturkbaraji
Erişim Tarihi: 10.01.2021.
Erdaş, O., Yüksel, A., Başaran, M. (2001, Ocak). “K.Maraş Yöresindeki Barajların İklim
Üzerindeki Etkilerinin Araştırılması”, I. Türkiye Su Kongresinde sunulan bildiri, Su Vakfı, İstanbul.
Erişim Adresi: https://www.iski.gov.tr/web/assets/SayfalarDocs/ekutuphane/ kultur/docs/1_turkiye_su_kongresi_cilt1.pdf
Erener, A , Sarp, G . (2017). Barajların Çevresel Etkilerinin Zamansal Ve Mekansal Olarak Uzaktan Algılama İle Değerlendirilmesi: Atatürk Barajı Örneği . Geomatik , 2 (1) , 1-10 . DOI: 10.29128/geomatik.300012
Güldal, V., Ağıralıoğlu, N., “Baraj Haznelerinin İklime Etkisi: Keban Barajı”, Su ve Toprak
Kaynaklarının Geliştirilmesi Konferansı Bildiriler Kitabı, Cilt 1, Sayfa 417- 435, T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı D.S.İ Genel Müdürlüğü, Ankara, 1994
Kartal, R.F., Zünbül, S. ve Kadirioğlu, F. (2011, Ekim). Atatürk Barajı Havzasının Depremselliği. 15. ATAG Çalıştayında sunulan bildiri, Çukurova Üniversitesi, Adana Erişim Adresi: https://www.researchgate.net/publication/271851865_ATATURK_BARAJI_HAVZASININ_DEPREMSELLIGI

NASA (2011) Landsat 7 Science Data Users Handbook. Landsat Project Science Office at NASA Goddard Space Flight Centre, Greenbelt, 186 (http://landsathandbook.gsfc.nasa.gov)
Tonbul, S., (1986) “Elazığ Ve Çevresinin İklim Özellikleri Ve Keban Barajının Yöre İklimi Üzerine Olan Etkileri”, Fırat Havzası Coğrafya Sempozyumu, 275-293. Elazığ, Türkiye-..
Yeşilnacar, İ.M., Gülşen, H. (1999, Mayıs) “Şanlıurfa ve Çevresinin İklim Özellikleri ve Atatürk Barajının Yöre İklimi Üzerine Etkileri”, 52. Türkiye Jeoloji Kurultayında sunulan bildiri, TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Ankara. Erişim Adresi: https://www.jmo.org.tr/resimler/ekler/ae5beb20f9b2271_ek.pdf

Cilt 1 Sayı 3

Eylül 2023

Tüm Makaleler