|  e-ISSN: 2980-1141

Orjinal Araştırma Makalesi | Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya 2023, Cil. 1(1) 65-84

Çocuklara Farklı Coğrafyaları Tanıtan Bir Yazar: Gülten Dayıoğlu

Nisa Gökden Kaya

ss. 65 - 84   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mdag.2023.530.5   |  Makale No: MANU-2302-10-0003

Yayın tarihi: Mart 15, 2023  |   Okunma Sayısı: 166  |  İndirilme Sayısı: 223


Özet

Türkiye’de çocuk edebiyatının önde gelen isimlerinden biri olan Gülten Dayıoğlu, öykü, roman, gezi ve bilimkurgu türlerinde toplam 92 tane kitap yazmıştır. Bu kitaplarından 11 tanesi ise gezi türündedir. 116 ülke gezen yazarın, Asya, Afrika, Amerika ve Antarktika kıtalarında yer alan çeşitli ülkelere yaptığı gezilerden yola çıkarak yazdığı kitaplar çocuklar için merak ve ilgi uyandıran niteliklere sahiptir. Yazar tarafından geziler sırasında çekilen özgün fotoğraflar da içeren bu kitaplar, çocukların farklı coğrafyalarla ilgili bilgi sahibi olmalarını, değişik kültür ve yaşam biçimlerini tanımalarını sağlamaktadır. Bu bağlamda sosyal bilgiler ve coğrafya derslerinin kazanımlarına da hizmet etmektedir. Bu çalışmanın amacı, Gülten Dayıoğlu’nun gezi türündeki eserlerini sosyal bilgiler ve coğrafya eğitimine katkısı bakımından incelemektir. Yapılan alan yazın taraması ile Gülten Dayıoğlu’nun gezi kitaplarında akıcı ve samimi bir anlatımla gezdiği ülkelerin doğal güzellikleri ile coğrafi özelliklerinin yanı sıra sosyo-ekonomik yapısı ve kültürel değerlerine de yer verdiği, kök değerler açısından zengin bir içeriğe sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Disiplinler arası etkileşime en açık metin türü olmasından dolayı batı ülkelerinde sosyal bilgiler dersi kapsamında yararlanılan gezi yazıları, dünya edebiyatında önemli bir yere sahip olmasına karşın Türkiye’de yeteri kadar önem görmemektedir. Çocuk edebiyatında gezi türünde özgün ve nitelikli eserler arasında yer alan Gülten Dayıoğlu’nun kitaplarının sosyal bilgiler ve coğrafya dersleri kapsamında kullanılmasının faydalı olacağı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler: Gezi, Gülten Dayıoğlu, Coğrafya eğitimi


Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Kaya, N.G. (2023). Çocuklara Farklı Coğrafyaları Tanıtan Bir Yazar: Gülten Dayıoğlu . Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya, 1(1), 65-84. doi: 10.29329/mdag.2023.530.5

Harvard
Kaya, N. (2023). Çocuklara Farklı Coğrafyaları Tanıtan Bir Yazar: Gülten Dayıoğlu . Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya, 1(1), pp. 65-84.

Chicago 16th edition
Kaya, Nisa Gokden (2023). "Çocuklara Farklı Coğrafyaları Tanıtan Bir Yazar: Gülten Dayıoğlu ". Multidisipliner Yaklaşımlarla Coğrafya 1 (1):65-84. doi:10.29329/mdag.2023.530.5.

Kaynakça

    Akkaya, S. E. (2021). Cumhuriyet Dönemi’nde çocuklar için yazılmış gezi kitapları üzerine bir değerlendirme. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ordu. Arıcı, A. F., Ungan, S. ve

    Şimşek, T. (2016). Çocuk edebiyatı türleri ve çocuk eğitimine katkıları. T. Şimşek (Ed.) Kuramdan uygulamaya çocuk edebiyatı el kitabı içinde, (217-328). (4. baskı) Ankara: Grafiker Yayıncılık.

    Arıkan, Y. ve İnce Samur, A. Ö. (2020). Behiç Ak’ın çocuk kitaplarının çocuk edebiyatının temel öğeleri bakımından incelenmesi. Çocuk, Edebiyat ve Dil Eğitimi Dergisi, 3 (2), 181-202.

    Aydemir, A. (2011). Gülten Dayıoğlu’nun Romanlarının Çocuk ve Gençlik Edebiyatı ve Fantastik Bilim Kurgu Türü Bakımından İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi.

    Babacan, M. (2014). Yazılı ve Sözlü Anlatım (Kompozisyon Bilgileri). İstanbul: Akademik Kitaplar

    Barış, G. (2011). Gülten Dayıoğlu’nun çocuk romanlarındaki eğitsel iletiler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.

    Barut, İ. (2010). Gülten Dayıoğlu'nun çocuk romanlarında dil tema ve eğitbilimsel göstergeler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.

    Canlı, S., Doğan Güldenoğlu, B. N., İnce Samur, A. Ö. (2016). Üç Kuşağın Yazarı: Gülten Dayıoğlu, Ankara Üniversitesi, Çocuk ve Gençlik Edebiyatı, Uygulama ve Araştırma Merkezi (ÇOGEM), Eğitim ve Araştırma Dizisi Çer, E. (2016). Türkçe Öğretiminde Çocuğa Görelik İlkesine Uygun Edebiyat Yapıtlarının Önemi. İlköğretim Online, 15 (4), 1399-1410. DOI: 10.17051/io.2016.22814

    Çifci, M. & Ulutaş M. (2017). İlköğretim 100 Temel Eser listesindeki kitapların hedef kitlenin düzeyine uygunluğu. Turkish Studies, 12(18), 235-270. Doi: 10.7827/TurkishStudies.12149.

    Çoban, A. (2022). Gülten Dayıoğlu’nun bambaşka bir ülke Amerika’ya yolculuk adlı gezi kitabının kök değerler bağlamında incelenmesi. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8 (1) , 62-71. DOI: 10.29065/usakead.1051875

    Demiryürek, M. (2021). Fadiş’in 50. Yaşında Gülten Dayıoğlu Ve Türk Çocuk Edebiyatı. Türk Edebiyatı, 574, 10-16.

    Eskimen, D. A. (2015). Gülten Dayıoğlu’nun Yada’nın Gizilgücü Adlı Eserinde Eğitsel, Fantastik, Estetik ve Halk Kültürüne Ait Unsurlar. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,18(34),63-77.

    Fırat H. (2006). Çocuk Romanlarında Görülen Kahramanlar Üzerine Bir İnceleme. Folklor Edebiyat Dergisi, 46 (12): 481-488.

    Gökçek, S. (2013). Gülten Dayıoğlu'nun gençlik romanlarında fantastik unsurlar. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. 19 Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun. https://www.gultendayioglu.com

    İnneci Bozkaplan, D. (2010). 1990-2008 arası çocuk edebiyatımızda fantastik ve bilim-kurgu romanlar üzerinde bir inceleme. Yayımlanmamış doktora tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi,

    İzmir. Karagül, S. ve Samur, Ö. İ. (2017). Ortaokul Türkçe ders kitaplarında yer alan öykülerdeki karakter özelliklerinin incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(2), 336-352.

    Karataş, E. (2014). Çocuk Edebiyatında "Karakter" Kavramı. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (33), 60-79.

    Karatay, H. (2011). Çocuk edebiyatı metinlerinde bulunması gereken özellikler. Kuramdan uygulamaya çocuk edebiyatı. Ankara: Grafiker Yayınları.

    Kardaş C. ve Alp D. (2013). Çocuk Edebiyatı ve Medya. Ankara: Eğiten Kitap.

    Kaya, E., & Ekiçi, M. (2015). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Gezi Yazılarından Yararlanma: Gülten Dayıoğlu'nun Gezi Yazıları Örneği. Turkish Journal Of Social Research/Turkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 19(1), 87-114.

    Maltepe, S. (2009). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Çocuk Edebiyatı Ürünlerini Seçebilme Yeterlilikleri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 (21): 398-412.

    MEB. (2012). Millî Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları ve Eğitim Araçları Yönetmeliği, http://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/1605.pdf

    Merriam, S.B. (2018). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber (S. Turan, Çev.) Ankara: Nobel Oğuzkan, A. F. (2010). Çocuk Edebiyatı (8. baskı). Ankara: Anı Yayınları.

    Özgül, M. K. (2005). Edebiyatın Çocukluğu, Çocukluğun Edebiyatı. Hece Dergisi Çocuk Edebiyatı Özel Sayısı. 104-105: 352-362.

    Patton, M. Q. (2018). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (M. Bürün ve S.B. Demir, Çev. Ed.). Ankara: Pegem Akademi.

    Semiz, Ö. (2022). Gülten Dayıoğlu’nun Romanlarının Okunabilirlik Açısından İncelenmesi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırşehir.

    Sever, S. (2003). Çocuk ve edebiyat. Ankara: Kök Yayıncılık.

    Sever, S., Dilidüzgün, S., Neydim, N. ve Aslan, C. (2007). İlköğretimde çocuk edebiyatı. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını.

    Sınar Çılgın, A. (2005). Çağını Anlatan Bir Çocuk Edebiyatçısı: Gülten Dayıoğlu. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (8), 35-46.

    Şimşek, T. (2004). Çocuk Edebiyatı. Erzurum: Suna Yayınları. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı [TTKB]. (2017). Müfredatta yenileme ve değişiklik çalışmalarımız üzerine. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.

    Tekşan, K., Akkaya, S. E. ve Çinpolat, E. (2019). Gülten Dayıoğlu’nun gezi kitapları üzerine bir değerlendirme. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(2), 368-383.

    Tozlu, M. (2010). Gülten Dayıoğlu’nun eserlerinde temalar. Yüksek Lisans Tezi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.

    Yalçın A. ve Aytaş G. (2002). Çocuk Edebiyatı. Ankara: Akçağ Yayınları.

    Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (10. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.

    Yılmaz, O. & Yakar, Y. M. (2018). Türk Çocuk Edebiyatında Sorun Odaklı Yaklaşım. Çocuk ve Medeniyet, 3 (6) , 29-42. https://dergipark.org.tr/en/pub/cm/issue/57212/807885